SINT-MICHIELSGESTEL/HALDER – In de prachtige omgeving van Landgoed Haanwijk bij Halder kan niet alleen heerlijk gewandeld en gefietst worden. Recent werd daar ook Museum Romeins Halder geopend. Een bewaarplaats met kunstwerken uit de Romeinse tijd. Niet alleen de voorwerpen, maar ook de daaraan gekoppelde verhalen brengen de bezoekers ver terug in de tijd. Het museum is geopend op dinsdag, zondag en op afspraak.
Eigenlijk heeft het Museum Romeins Halder net zoals alles wat het laat zien, ook een mooie historie. Zoals hoe het ooit begon. “In de jaren ’60 en ’70 werden er in de omgeving archeologische vondsten gedaan uit de Romeinse tijd. Dat begon in 1962 met Romeinse munten bij de Essche Stroom en later werden er ook scherven uit die tijd gevonden. Vooral broeder Celestinus, die woonde en werkte op het instituut voor Doven (huidige Kentalis red.) raakte er dusdanig door geïnteresseerd, dat hij alles verzamelde en aantekeningen en foto’s maakte van opgravingen. Dat plakboek is nog steeds in ons bezit”, vertelt Bert van Beek, voorzitter van Stichting Museum Romeins Halder.
Celestinus werd dusdanig getriggerd dat hij zich door de jaren heen ontwikkelde tot een goede amateurarcheoloog die op hoog niveau met beroepsmensen samenwerkte. De gevonden/opgegraven collectie werd door Celestinus uitgestald in een ruimte in het instituut die in de jaren ’90 afgebroken werd. In overleg met de toenmalige directie werd vervolgens besloten de oude jongenskapel te verbouwen tot Oudheidkundig Museum Sint-Michielsgestel. “Voorheen was het gewoon de verzameling van broeder Celestinus”, aldus van Beek.
Collectie
Die verzameling was ruim twintig jaar op genoemde plek te bewonderen en omvatte en omvat nogal wat. Naast verantwoorde reconstructies die gemaakt zijn aan de hand van opgegraven restanten, bestaat de collectie uit duizenden voorwerpen variërend van kleine scherven aardewerk, munten, sieraden en glaswerk tot complete gebruiksvoorwerpen uit de Romeinse tijd. Van Beek lacht: “De broeders hadden geen gezin dat hun aandacht opeiste. Er waren erbij die van een serie kapotte opgegraven Romeinse scherven weer nagenoeg één geheel complete pot wisten te maken. Die lijmden dat minutieus aan elkaar. Ook die zijn te zien in ons museum.”
In 2014 kwam het bericht dat het museum een andere locatie moest zoeken. Van Beek: “Dat was heel lastig, want er was zo snel niets anders. We trokken in de media aan de noodklok, waarop directeur Jan Baan van het Brabants Landschap reageerde. Hij bood aan deze leegstaande schuur aan Haanwijk 5B te verbouwen.” Hij lacht: “Daar hoefden we niet lang over na te denken. Een mooiere en passendere plek hadden we niet kunnen vinden.”
Museaal Landschapspark
Na een grondige verbouwing werd het Oudheidkundig Museum omgedoopt tot Museum Romeins Halder. Recent werd het geopend. “Deze ruimte is een stuk kleiner dan voorheen, maar we laten het mooiste zien”, stelt van Beek. Achter elk object zit een verhaal dat, indien bezoekers wensen, verteld wordt of in de beschikbare informatiemappen gelezen kan worden.
Omdat mensen uit de omgeving nog steeds zaken vinden als zij bijvoorbeeld in de tuin werken, blijft de collectie groeien. Van Beek is blij met alles wat aangeboden wordt maar weet ook “dat mensen als zij een muntje vinden denken dat dit ‘goud’ waard is. Dat is het echter niet. De waarde in euro’s is nihil. Voor het museum is het dat echter wel waardevol, of eigenlijk het verhaal erachter”, weet hij.
Van Beek en de tientallen vrijwillige medewerk(st)ers zijn tevreden mensen. Zij zijn gehuisvest in een prachtige omgeving bij een voor het museum toepasselijke plek. Verder is het Brabants Landschap doende met het ontwikkelen van plannen om de omgeving nog verder te verfraaien. “Het wil hier in samenwerking met het Noordbrabants museum een museaal landschapspark creëren, waarbij het huis Haanwijk en de 18e-eeuwse tuin worden gerestaureerd. Een volgende stap is het realiseren van een beeldentuin tussen dit museum en Oud Herlaer. Bij voorkeur nemen zij Oud Herlaer over van de provincie. Uiteindelijk ontstaat zo een groot cultuur/historisch park”, verklapt Van Beek.
Het museum was, zo laat hij tot slot weten, het eerste dat gerealiseerd is. Het museum is op dinsdag van 11.00 uur tot 16.00 uur geopend, op zondag van 12.00 uur tot 16.00 uur en op afspraak via reservering@romeinshalder.nl Voor meer informatie zie www.romeinshalder.nl
Foto's:
