29 oktober 2016

Natalia Klassiek: Grootste liefde werd levensdrama van Robert Schumann

De maand eindigt in het Eindhovense Muziekgebouw met een prachtig concert van Thomas Oliemans, een van de bekendste Nederlandse baritons. Dat kan ik natuurlijk niet missen! Op de website van het Muziekgebouw staat: “Thomas Oliemans maakt de laatste jaren internationaal furore in de operahuizen”. En dat is echt zo! Omdat hij zich niet alleen in de opera thuis voelt, maar ook in het oratorium, de liedkunst en de lichte muziek. Zijn ideale voorstelling is dat een liedje muzikaal net zo serieus genomen wordt als een klassiek stuk. Met zijn breed georiënteerde liedrepertoire is Thomas Oliemans een veelgevraagde zanger. In Eindhoven zingt hij de liederen van Robert Schumann. De beste keuze om zijn talent te laten zien! Thomas verwijst daarbij expliciet naar de twee alter ego’s van Schumann (Eusebius en Florestan), die de rust en het onstuimige, het goede en het kwade representeren. Dit laatste wil ik uitleggen.
Schumann had ook een enorm literair talent. Hij had een muzikale krant opgericht en daarin schreef hij zijn kritische recensies. Deze artikelen werden soms als Eusebius (zacht en lyrisch persoon) ondertekend, soms als Florestan (iemand die heel moedig en kritisch is). Deze twee tegengestelde personen representeerden twee kanten van Schumann’s karakter, zijn twee alter ego’s. Later introduceerde Schumann hen ook in zijn muziek. Maar om het ons beter voor te kunnen stellen moeten wij iets meer over Schumann weten.
Hij was geniaal, heel zacht en attent maar tegelijk erg depressief, snel geïrriteerd en soms onverdraaglijk moeilijk. Hij had psychische stoornissen. Wie weet, misschien werd hij zodanig omdat hij altijd voor zijn rechten moest vechten? Het recht om muziek te componeren bijvoorbeeld. Schumann was in Duitsland geboren en vanaf zijn jeugd was het al duidelijk dat hij erg talentvol in muziek was. Maar zijn moeder geloofde niet in zijn talent en hij moest onder druk van haar de rechtswetenschap studeren. Later, toen hij de grootste liefde van zijn leven had ontmoet (Clara Wieck), moest hij ook 4 jaar vechten voor haar met Clara’s vader, die ook zijn pianoleraar was. Clara was de oogappel van haar vader en een veelbelovend pianiste, de kroon op zijn leraarschap. Dit gevecht leidden bij Schumann tot een zenuwinzinking en aanvallen van zwaarmoedigheid. Uiteindelijk werd de toestemming voor het huwelijk via de rechtbank geforceerd. Het paar kon eindelijk trouwen.
De eerste huwelijksjaren waren de gelukkigste van Schumann’s leven. Robert componeerde de pianomuziek, de kamermuziek en meer dan 200 prachtige liederen, waarvan het grootste deel toen erg populair werd. Maar Clara, zijn liefde…zij werd zijn onheil. Ze woonden in Leipzig. Hun huis werd het centrum van het muzikale leven van de stad,maar mensen noemden het “salon van onvergelijkbare Clara”. Robert was al heel bekend, geliefd door zijn vrouw, ze hadden 8 kinderen en hij werkte hard. Maar Clara was nog bekender als virtuoze pianiste en ook als componiste. In twee maanden verdiende zij met haar concerten meer dan Schumann in een jaar. Hij voelde zich in de schaduw van zijn vrouw staan. Zijn ziel was onvermijdelijk ondergedompeld in de duisternis van de waanzin. Schumann werd ziek en begon te hallucineren. De rest van zijn leven keek hij naar de wereld vanuit het raam van zijn psychiatrische kliniek zonder zijn vrouw en kinderen..Hij stierf op 46-jarige leeftijd, Clara werd 76 jaar. Tot haar dood bleef hij haar grootste liefde. Volgens haar testament werd zij naast haar man Robert Schumann begraven.
Wat verdrietig! Maar wij hebben als erfgoed prachtige muziek en liederen van Robert Schumann gekregen. Op 30 oktober kunnen wij van zijn mooie liederen genieten in de uitvoering van de geweldige Thomas Oliemans. Veel plezier!

Foto's:


0