SINT-MICHIELSGESTEL – Spouwmuurisolatie lijkt ideaal en vanuit energie-oogpunt is het dat ook. Voor vleermuizen is het echter vervelend: hun rustterrein wordt volgepompt met tempexkorrels. Nu Met elkaar voor Mekaar (MevM) een tweede ronde van de isolatie-actie begint, kunnen deelnemers kosteloos een vleermuis- of vogelkastje aanschaffen. Doel is de biodiversiteit rondom het huis te verhogen.
Door Wim Poels
Ongeveer een jaar geleden hield Met elkaar voor Mekaar voor het eerst een isolatieactie, waarbij inwoners van de gemeente hun spouwmuren konden laten isoleren. Met zo’n 300 deelnemers werd het een groot succes. Maar niemand stond er bij stil dat het isoleren een vervelend neveneffect heeft. Spouwmuren zijn voor vleermuizen aantrekkelijk om er korte of lange tijd te verblijven. Zitten ze er nog terwijl de isolatie wordt aangebracht, dan overleven ze dat niet. Andere fladderaars zagen bij thuiskomst hun ‘huis’ plotseling hermetisch afgesloten. “Tijdens een informatie-avond kregen we er onverwacht vragen over”, vertelt René van der Burgt van MevM. Ook Teun Kuypers van uitvoerder isolatie.com erkent dat er in de bouwwereld nooit bij dat effect werd stilgestaan.
Er moest toch een oplossing mogelijk zijn, dacht MevM. De organisatie zocht contact met de Natuurgroep Gestel. Vleermuizen- en vogelkenner Peter Twisk van bureau Regelink Ecologie & Landschap raakte er ook bij betrokken. Ze kwamen op het idee vleermuis- en vogelkastjes uit te gaan reiken. Sommige, zoals de vleermuiskastjes, kunnen in de muur worden ingebouwd. Andere kunnen gewoon aan de muur worden opgehangen.
Ton subsidie
Samen deden ze de organisaties een subsidieaanvraag bij de provincie. Het resultaat is dat een goede ton Brabants geld beschikbaar komt. Er zijn ruim vierhonderd kastjes beschikbaar gekomen: honderd bedoeld voor vleermuizen, honderd voor de gierzwaluw en de rest voor andere vogelsoorten. Want ook met vogels als de huismus, huiszwaluw, spreeuw, zwarte roodstaart en de boerenzwaluw gaat het minder dan voorheen. Zelfs voor de torenvalk, de steenuil en de kerkuil zijn er kastjes voorradig.
De kastjes zijn in eerste instantie bedoeld voor deelnemers aan de tweede ronde van de spouwmuurisolatie-actie. Deelnemers krijgen in bezoek van Twisk. Hij kijkt of er mogelijk vleermuizen aanwezig zijn. Als dat zo is, gaat hij een poging doen ze weg te jagen. Probleem daarbij is dat de vleermuizen in deze tijd in rust en dadelijk zelfs in winterslaap zijn. Zo makkelijk schudt je ze dan niet wakker. “Het eerste idee was een gat in de muur te maken en er dan een bladblazer op te zetten”, geeft hij weer. “Sebastiaan Bakker van de Natuurgroep Gestel suggereerde een supersonisch geluid. Vleermuizen horen deze extreem hoge tonen wel en raken erdoor ontregeld. De mens merkt niets. “Dat is toch vriendelijker, in ieder geval voor de bewoners”, vindt Twisk. Hij belooft in ieder geval niet voor vertragingen te gaan zorgen.
Vrijwillig
Daarna kunnen de mensen van uitvoerder isolatie.com aan het werk. Als de bewoners dat wensen, maar het is geheel vrijwillig, brengt het bedrijf ook een vleermuiskastje in de muur aan. Willen ze liever een vogelkastje, dan kunnen ze contact zoeken met de Natuurgroep.
“Het is zo’n project dat komt uit de gemeenschap. Als gemeente hebben we er nauwelijks iets aan hoeven doen”, stelt wethouder Bart van de Hulsbeek tevreden vast.
Nuttige dieren
Van de Burgt kan zich voorstellen dat mensen op het eerste gehoor niet meteen zitten te wachten op vleermuizen rond het huis. Hij werd zelf ook pas echt enthousiast toen hij iets meer over de dieren wist. Het zijn, met de zwaluw, de enige dieren die ’s nachts insecten eten en de vleermuis doet dat in grote hoeveelheden. En het zijn dieren die verder geen schade veroorzaken. Ze ‘hangen’, maar knagen niets kapot. Ze blijven bovendien uit de buurt van mensen.
Onderdeel van het project, dat tot 2024 duurt, is monitoring. Twisk en anderen houden in de gaten of de kastjes bewoond worden en hoeveel vleermuizen of vogels er dan gebruik van maken. Dat kunnen er heel wat zijn, op andere plekken zaten er wel eens 25 in zo’n kastje en dan zat hij nog niet vol. “Voor zover bekend is het in ieder geval in Brabant de eerste keer dat een dergelijk project wordt uitgevoerd”, vertelt Twisk. “Dan wil je natuurlijk ook weten of zo’n experiment effect heeft. En je hoopt natuurlijk dat er dan aandacht voor komt in de isolatiebranche.” Aan isolatie.com zal het niet liggen, Kuypers is enthousiast.
De initiatiefnemers van het vleermuiskastenproject
Foto's:
