SINT-MICHIELSGESTEL – “We worden er niet rijk van, maar we beleven er wel veel plezier aan.” Dat stellen John en Karin van Breugel van den Helm van brouwerij Mieghelm. Het proeflokaal dat onderdeel uitmaakt van het ambachtencentrum aan de Venkant 17 in Sint-Michielsgestel dat naast een brouwerij ook nog een inpandig bakhûske heeft waar ambachtelijk brood wordt gebakken en op het terrein verder een smederijmuseum en een blikslagerij telt. Een uit de hand gelopen hobby die nog steeds als zodanig beoefend wordt.
Door Wendy van Lijssel
Het grote en mooi aangelegde complex aan de Gestelse Venkant is, als je het hele verhaal hoort, eigenlijk een totaal uit de hand gelopen hobby van Thijs van den Helm. De plaatselijk bekende smid die een paar jaar geleden overleed. Zonder steun van zijn vrouw Nettie was het nooit geworden wat het nu is en zijn hobby’s worden gekoesterd en voortgezet door dochter Karin, haar man John die samen met hun zoon Han bier brouwt en huisvriend Theo Kurstjens die hen bijstaat en hand en spandiensten verleent. Tot slot is daar ook nog zoon Wim die ook smid is en zich ambachtelijk laat gelden.
Thijs van den Helm was een ambachtsman pur sang én, zo vertellen Karin en John, een echte verzamelaar van om te beginnen oude gereedschappen en dergelijke die te maken hadden met zijn vak. “Als kind gingen we vaak naar ambachtenmarkten waar ons pap demonstraties verzorgde. Hij nam dan van alles mee, maar had zoveel dat hij het op enig moment thuis is gaan uitstallen. Dan hoefde hij het niet meer mee te nemen, maar konden mensen bij hem komen kijken. Zodoende ontstond er een museum”, vertelt Karin. Als liefhebber van oude ambachten en omdat hij uit een bakkersfamilie komt en hij en Nettie vonden dat het erin moest, werd een bakhûske gerealiseerd waar ambachtelijk brood kon worden gebakken. Om iedereen de kans te geven kennis te maken met deze oude ambachten werden het smederijmuseum en de bakkerij in 1987 geopend. Groepen konden er op afspraak terecht.
Thijs hield van oude ambachten, spullen en blikken. Dat wisten veel mensen. Als de zolder opgeruimd werd, kreeg hij van alles. Dat was ‘ut goei met ut kooi’, oftewel alles of niets. In verloop van jaren ontstond zo een enorme collectie nostalgische spullen die door alle ruimtes heen mooi zijn opgehangen en staan uitgestald. Op de 1e verdieping van het smederijmuseum kwam zo overigens ook een blikslagerij tot stand met oude werktuigen en handmachines die laten zien hoe van een platte plaat blik een gebruiksvoorwerp gemaakt kan worden.
In de jaren ’90 bedacht Thijs dat hij wilde bekijken of hij ‘koper kon kloppen.’ “Thijs maakte niets ‘voor de klets’. Het moest wel iets zijn, dus ging hij aan de slag en creëerde een koperen brouwketel. Vervolgens heeft hij met bekenden een brouwhuis gemaakt en leerde hij brouwen van Sjef van Veldhoven en Walter Leytens. Die woonden in het dorp en werkten bij een brouwer”, wordt uit de doeken gedaan. In 1994 werd ook de brouwerij geopend. “We zijn eigenlijk van het ene in het andere gerold. Om te beginnen kwamen groepen hier alleen kijken. Vervolgens bleek dat het ook prettig gevonden werd als er een kopje koffie geschonken werd en het ambachtelijke brood in een Brabantse koffietafel verwerkt werd en uiteindelijk is het leuk om te brouwen, maar het moet ook geproefd worden natuurlijk”, aldus John en Karin.
In 2003 sloot het museum de deuren. Hoewel gesloten bleef Thijs brouwen en kleinzoon Han raakte geïnteresseerd. Op circa 14-jarige leeftijd leerde hij het vak van zijn opa. Ondanks dat het even in het vergeethoekje stond, raapte Han de hobby, nadat Thijs in 2015 stierf, weer op. Het mooie is dat hij het vervolgens zijn vader leerde waarbij de taken duidelijk verdeeld zijn. “Ik zorg dat alle benodigde spullen aanwezig zijn en dan gaan we samen aan de slag”, vertelt John. Intussen telt de collectie zes eigen biertjes waarbij de laatste onlangs geïntroduceerd werd. “Hannes bier is niet vernoemd naar onze zoon, maar zo genoemd omdat het een hoop gehannes was”, lacht John en legt uit. “We waren een Abraham aan het brouwen, maar maakten een misser met het toevoegen van ingrediënten. Uiteindelijk bleek wat we gemaakt hadden toch ontzettend lekker. Omdat we noteren wat we doen, konden we de kunst herhalen.”
Het museum heeft intussen de deuren weer geopend en is op afspraak te bezichtigen. Alle genoemden hebben gewoon een baan en dus is en blijft het voorlopig gewoon hobby. John en Karin opgewekt en resoluut: “we worden hier niet rijk van, maar we beleven er wel veel plezier aan.” Voor meer informatie of een afspraak: www.brouwerijmieghelm.nl of 06-57569296
Karin en John van Breugel.
Foto's:
