14 januari 2021

Archieven bevrijdingsjaar openbaar

DEN BOSCH – Journalisten, historici en belangstellenden kunnen sinds begin dit jaar nieuwe archieven raadplegen, want januari is bij het BHIC ‘openbaarheidsmaand’. Voor archieven met een openbaarheidsbeperking van 75 jaar valt het jaar 1945 vrij; een beladen jaar van oorlog en bevrijding, van armoede en honger. Een traumatisch jaar ook, waarin de meeste slachtoffers zijn gevallen onder de bevolking.

Een van de belangrijkste archieven die dit jaar openbaar worden, is het archief van het Militair Gezag (MG). In de herfst van 1944 wordt onder het geallieerde opperbevel een bestuursorgaan Militair Gezag (MG) operationeel dat de contacten onderhoudt tussen de geallieerde autoriteiten en lokale bestuurders, en dat daarnaast de veiligheid en openbare orde kan herstellen. Het Militair Gezag stuit op veel onbegrip, omdat het publiek slecht op de hoogte is van wat het uitspookt. Toch heeft dit bestuursorgaan veel tot stand gebracht. Zo treedt het in het bevrijde Zuiden met enig succes op tegen plundering en wangedrag door geallieerde troepen.
Van heel andere orde zijn de archieven van Staatsbosbeheer die nu openbaar zijn. Honderd jaar geleden vonden we wellicht nog geen drugsafval in de bossen, maar de figuren die je er wel tegenkwam, waren ook niet echt waar je tijdens je zondagochtendwandeling rekening mee hield: naaktlopers, bomendieven, chanteurs…. en zelfs prostituees.
Maar er is zoveel meer. Nieuwsgierig geworden?

Als gevolg van de lockdown is de studiezaal in ieder geval t/m 19 januari gesloten. Bezoek is gedurende deze periode helaas niet mogelijk. Als je archieven wilt inzien die dit jaar openbaar zijn geworden, geef dit dan in je e-mail aan en stuur deze naar: aanvragen@bhic.nl. De medewerkers gaan dan graag voor je kijken of we ze kunnen digitaliseren.
De Archiefwet 1995 bepaalt dat documenten van overheidsinstellingen na twintig jaar worden overgedragen aan het historisch archief. Ruim 95 procent van de overgedragen stukken is direct in te zien. Voor de rest geldt een beperking op de openbaarheid, meestal omwille van de privacy van nog levende personen. Over particuliere archieven maakt het BHIC speciale afspraken met de schenkers. De beperkingen gelden altijd voor een van tevoren vastgestelde periode. En dus worden er jaarlijks nieuwe archieven openbaar.

De mensen van het Afwikkelingsbureau kamp Vught

Foto's:


0